Longkanker door asbest of silica
Langdurige hoge blootstelling op de werkplek aan kankerverwekkende stoffen zoals asbest of respirabel kristallijn silica kan longkanker veroorzaken.
Beroepen met hoge asbestblootstelling vóór het asbestverbod (1993) zijn onder meer productiemedewerkers in de asbest-, papier- en textielindustrie, installateurs, technici en bouw- en scheepswerkers. De blootstelling aan asbest is tegenwoordig over het algemeen laag. Toch kan er in specifieke beroepen nog steeds sprake zijn van structurele (lage) blootstelling. Dit geldt bijvoorbeeld voor asbestsaneerders.
Beroepsmatige blootstelling aan respirabel kristallijn silica komt voor in verschillende sectoren, maar wordt vooral gezien in de bouw. Respirabel kristallijn silica is een fijn stofdeeltje van kristallijn silica (kwarts) dat zo klein is dat het ingeademd kan worden en diep in de longen kan doordringen, wat kan leiden tot schade aan de longblaasjes. Om longkanker te veroorzaken moet er sprake zijn van een jarenlange en relatief hoge blootstelling.
Protocol Longkanker door asbest of silica
De Adviescommissie Lijst Beroepsziekten heeft een protocol opgesteld voor Longkanker veroorzaakt door asbest en/of respirabel kristallijn silica dat door het Deskundigenpanel wordt gebruikt om te beoordelen of sprake is van de betreffende beroepsziekte. Het protocol is gepubliceerd in de Staatscourant.
De volledige versie van het protocol inclusief bijlagen en referentielijst is ook beschikbaar als Lexces-publicatie.
Download het protocol
Uitgangpunten van het protocol
Dit protocol gaat over longkanker die primair in de longen is ontstaan door blootstelling aan asbest en/of respirabel kristallijn silica. Voor de bevestiging van de diagnose volstaat een brief van de medisch specialist waar de aanvrager onder behandeling is (geweest). In deze brief moet duidelijk staan dat de diagnose primaire longkanker is. Ook moet uit deze brief duidelijk blijken dat de diagnose gebaseerd is op het medisch dossier van de aanvrager. Als het nodig is kan het Deskundigenpanel om aanvullende diagnostische informatie vragen voordat zij de ziekte kan bevestigen.
Na bevestiging van de diagnose stelt het Deskundigenpanel de beroepsmatige blootstelling vast aan de hand van de volgende vier stappen: het in kaart brengen van de beroepshistorie, het kwantitatief bepalen van de cumulatieve blootstelling met behulp van een beroep-blootstellingsmatrix, een correctie voor individuele variaties in blootstelling, en de berekening van de persoonlijke cumulatieve blootstelling per stof.
Het Deskundigenpanel beoordeelt vervolgens of het voorshands aannemelijk is dat de longkanker is veroorzaakt door beroepsmatige blootstelling aan kankerverwekkende stoffen, waarbij wordt uitgegaan van een veroorzakingswaarschijnlijkheid van minimaal 50%. Hiervoor zijn per stof relaties bepaald, waarbij rekening gehouden wordt met onzekerheden in gegevens en blootstellingsresponsrelaties ten gunste van de aanvrager. Voor gecombineerde blootstelling aan meerdere stoffen wordt de veroorzakingswaarschijnlijkheid van elke stof opgeteld, en vanaf een totale kans van 50% wordt het voorshands aannemelijk geacht dat de ziekte is veroorzaakt door beroepsmatige blootstelling.
Commentaren
Tijdens het ontwikkelen van het protocol is een concept ervan ter consultatie voorgelegd aan verschillende beroepsgroepen zoals arbeidshygiënisten, bedrijfsartsen en andere medisch specialisten, patiëntenverenigingen en sociale partners zoals FNV. De ontvangen commentaren en de reactie vanuit de Adviescommissie zijn hier te vinden:
Naar aanleiding van de wijzigingen in de Regeling door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een internetconsultatie plaatsgevonden. De ontvangen commentaren en de reactie vanuit de Adviescommissie zijn hier te vinden.
Aanvraag doen voor een tegemoetkoming
Denkt u in aanmerking te komen voor een tegemoetkoming uit de Regeling TSB? Dan kunt u een aanvraag indienen. Meer informatie over het aanvraagproces vindt u op de website tsb-regeling.nl.