assets/particles/large/wit

Longkanker door asbest: waarschijnlijkheid en advies over afkappunt

Een van de beroepsziekten waarmee de TSB begint is longkanker door asbest. Om bij longkanker in aanmerking te komen voor de TSB, wordt onder andere gekeken wat de totale blootstelling aan asbest was gedurende de periode dat iemand werkte. Dit is nodig om beroepsmatige blootstelling te kunnen scheiden van incidentele blootstelling. Het Lexces heeft uitgezocht vanaf welke blootstelling dat onderscheid is te maken. Deze minimale blootstelling zou als afkappunt voor de regeling kunnen worden gebruikt. Daarover heeft het Lexces geadviseerd aan de minister van SZW.

Beoordeling aanvraag TSB

Mensen die denken longkanker te hebben door beroepsmatige blootstelling aan asbest, kunnen een aanvraag doen voor de TSB. Bij de aanvraag wordt door het Deskundigenpanel beoordeeld of er inderdaad sprake is van longkanker en of iemand tijdens het werk is blootgesteld aan asbest. Ook kijkt het panel of het aannemelijk is dat de asbestblootstelling de longkanker heeft veroorzaakt.  

Wetenschappelijk onderzoek en rekenmodel

Longkanker is een ziekte die meerdere oorzaken kan hebben. Daarom moet bepaald worden hoe waarschijnlijk het is dat iemand door asbest longkanker heeft gekregen. In opdracht van de minister van SZW heeft het Lexces hiervoor een rekenmodel gemaakt. Dit is mogelijk omdat er veel bestaand wetenschappelijk onderzoek is naar de relatie tussen longkanker en asbest. Ook zijn er recent veel nieuwe onderzoeksgegevens van beroepsmatige blootstelling beschikbaar gekomen. 

Het rekenmodel werkt twee kanten uit. Door een waarschijnlijkheidspercentage in te vullen, berekent het model de bijbehorende totale blootstelling. Andersom berekent het model de bijbehorende waarschijnlijkheid als een bepaald blootstellingsniveau ingevuld wordt. Zo heeft het Lexces berekend dat bij een waarschijnlijkheid van 50%, een blootstelling van ongeveer 5 asbestvezeljaren hoort. Een vezeljaar geeft een totale hoeveelheid (cumulatieve) blootstelling aan asbestvezels over de volledige periode dat iemand werkte. 

Advies over afkappunt 

Het rekenmodel vormt ook de basis voor een advies van het Lexces over het afkappunt. Dit afkappunt bepaalt of het voldoende aannemelijk is, dat iemand door beroepsmatige blootstelling aan asbest longkanker heeft gekregen. Vanuit wetenschappelijk oogpunt moet bij zo’n afkappunt voldoende onderscheid gemaakt worden tussen (langdurige) beroepsmatige blootstelling en incidentele blootstelling. Volgens het Lexces ligt dit onderscheidt bij een minimale blootstelling van 5 vezeljaren. Dus als aangetoond wordt dat iemand in de totale periode dat hij of zij werkte 5 vezeljaren of meer aan asbest heeft blootgestaan, dan is het voldoende aannemelijk dat asbest heeft bijgedragen aan het ontstaan van longkanker. De minister neemt binnenkort een besluit over het afkappunt.

Download rapport ‘Longkanker en asbest: veroorzakingswaarschijnlijkheid en advies afkappunt ten behoeve van de TSB’, 30 november 2022